REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Unieważnienie kredytu z WIBOR-em. Jak podważyć umowę kredytu w złotówkach? Czy WIBOR może być uznany za nieuczciwe postanowienie umowne?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
WIBOR, kredyt, umowa kredytowa
Unieważnienie kredytu z WIBOR-em. Jak podważyć umowę kredytu w złotówkach? Czy WIBOR może być uznany za nieuczciwe postanowienie umowne?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W ostatnich latach w polskich sądach obserwujemy bezprecedensową falę pozwów dotyczących umów kredytowych. Do niedawna dominowały sprawy tzw. kredytów frankowych, dziś coraz częściej na wokandach pojawiają się sprawy kredytobiorców złotowych, którzy domagają się unieważnienia umowy kredytowej z powodu wadliwego mechanizmu opartego na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Czy to realna droga do ochrony konsumenta, czy tylko chwilowy trend? Jako adwokat prowadzący kilkaset spraw przeciwko bankom, w tym coraz więcej spraw dotyczących WIBOR-u, przedstawiam aktualny stan prawny, argumenty oraz ryzyka.

rozwiń >

Czym jest WIBOR i dlaczego budzi kontrowersje?

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to referencyjna stopa procentowa, według której banki w Polsce deklarują chęć pożyczania sobie nawzajem środków. Teoretycznie odzwierciedla ona koszt pieniądza na rynku międzybankowym, a w praktyce jest kluczowym elementem wpływającym na oprocentowanie kredytów udzielanych konsumentom.

Problem polega na tym, że WIBOR nie jest stawką rynkową ustalaną na podstawie rzeczywistych transakcji – lecz deklaratywną, opartą na ankietach składanych przez wybrane banki. Tym samym, dla wielu prawników i ekonomistów powstaje pytanie: czy mechanizm tak nieprzejrzysty i podatny na manipulację może być uczciwą podstawą do ustalania oprocentowania kredytu konsumenckiego?

REKLAMA

Czy WIBOR może być uznany za nieuczciwe postanowienie umowy?

Na gruncie prawa konsumenckiego – tak. Unijna dyrektywa 93/13/EWG oraz polska ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym stanowią, że postanowienia umowy, które nie były indywidualnie negocjowane, a które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszający jego interesy – są niewiążące.

W wielu przypadkach, banki nie wyjaśniały kredytobiorcom:
- czym dokładnie jest WIBOR,
- w jaki sposób jest ustalany,
- że może zmieniać się nieprzewidywalnie, bez wpływu klienta,
- że WIBOR nie opiera się na transakcjach, ale na deklaracjach banków,
- ani że istnieje realne ryzyko jego manipulacji.

Co więcej, konsumentom przedstawiano kredyty „o stałej marży i zmiennym oprocentowaniu” jako bezpieczne, bez wnikliwego informowania o tym, że główny składnik oprocentowania – WIBOR – nie podlega ich żadnej kontroli ani możliwości przewidzenia jego wahań.

Czy są już wyroki unieważniające umowy z WIBOR?

Tak – choć jest ich niewiele, linia orzecznicza dopiero się kształtuje. W ostatnich miesiącach pojawiły się pierwsze orzeczenia sądów, które pokazują, że droga do kwestionowania WIBOR-u jako elementu umowy kredytowej jest otwarta – choć wymaga jeszcze ugruntowania w orzecznictwie apelacyjnym i Sądu Najwyższego.

Co może zyskać kredytobiorca?

W zależności od stanowiska sądu, kredytobiorca może:
- uzyskać unieważnienie całej umowy, co prowadzi do rozliczenia z bankiem na zasadzie zwrotu świadczeń (tzw. teoria dwóch kondykcji);
- usunąć z umowy WIBOR – co może oznaczać znaczące obniżenie rat kredytowych w przyszłości oraz zwrot nadpłaty z przeszłości;
- uzyskać dodatkowe roszczenia (np. o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie, zwrot prowizji i innych opłat związanych z kredytem).

Jakie są ryzyka?

Podważenie umowy kredytowej opartej na WIBOR to proces bardziej złożony niż sprawy frankowe. Przede wszystkim:
- sądy nie wypracowały jeszcze jednolitego stanowiska,
- część sędziów może być bardziej zachowawcza – traktując WIBOR jako „element rynku finansowego” objęty ochroną systemową,
- banki bronią się, twierdząc, że WIBOR jest zgodny z rozporządzeniem BMR (Benchmark Regulation) i że jego stosowanie jest legalne.

Dlatego w sprawach WIBOR kluczowe jest precyzyjne zbudowanie argumentacji prawnej, analiza materiałów z procesu udzielania kredytu oraz zrozumienie specyfiki konkretnej umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wnioski

Kredyty oparte na WIBOR mogą – podobnie jak kredyty frankowe – podlegać skutecznemu zakwestionowaniu przed sądem. Kluczowa jest jednak indywidualna analiza umowy i materiałów kredytowych, a także doświadczenie pełnomocnika procesowego, który potrafi połączyć argumentację prawną z wiedzą ekonomiczną.

Jako adwokat, który prowadzi kilkaset postępowań dotyczących kredytów konsumenckich – zarówno frankowych, jak i złotowych – mogę powiedzieć jedno: walka o swoje prawa ma sens. Coraz więcej wyroków potwierdza, że banki mają obowiązek transparentności, rzetelności i lojalności wobec klienta. A jeżeli tego obowiązku nie dopełniły – umowy mogą zostać podważone.

Jeśli posiadasz kredyt oparty na WIBOR i nie wiesz, czy Twoja umowa jest bezpieczna – warto ją przeanalizować z profesjonalistą. Czas działa na Twoją korzyść tylko wtedy, gdy podejmiesz odpowiednie kroki.

Sprawa „częstochowska” przed TSUE – czy WIBOR zostanie zakwestionowany przez Trybunał?

REKLAMA

W perspektywie najbliższych miesięcy kluczowe znaczenie dla kredytobiorców może mieć odpowiedź Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na pytania prejudycjalne skierowane przez Sąd Rejonowy w Częstochowie (sygn. akt: I C 1103/23). To pierwsza sprawa dotycząca kredytów złotowych z WIBOR, która trafiła do TSUE.

Sąd krajowy zapytał m.in.:

1. Czy mechanizm ustalania oprocentowania kredytu w oparciu o WIBOR, bez uprzedniego wyjaśnienia konsumentowi zasad jego działania i ryzyk, może być uznany za klauzulę abuzywną w rozumieniu dyrektywy 93/13?

2. Czy sąd krajowy może usunąć z umowy postanowienie dotyczące WIBOR i utrzymać umowę w mocy w pozostałym zakresie – np. z oprocentowaniem jedynie na poziomie marży banku?

3. Czy fakt, że WIBOR nie opiera się na rzeczywistych transakcjach, lecz na deklaracjach banków, może wpływać na ocenę jego przejrzystości i zgodności z prawem konsumenckim?

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE w tej sprawie spodziewana jest w najbliższych tygodniach, a wyrok Trybunału może zostać ogłoszony jeszcze w 2025 roku. Jego znaczenie może być przełomowe – zarówno dla sądów krajowych, jak i dla konsumentów, którzy wciąż wahają się, czy rozpocząć spór z bankiem.

Co może oznaczać wyrok TSUE?

- Pozytywna odpowiedź TSUE (tj. stwierdzenie abuzywności WIBOR bez wystarczającego poinformowania klienta) otworzy szeroką drogę do masowego kwestionowania umów kredytowych z WIBOR-em. Sądowe unieważnienia lub eliminacja WIBOR z umowy mogą stać się regułą.

- Negatywna odpowiedź TSUE nie zamknie jednak całkowicie drogi sądowej – ale z pewnością utrudni uzyskanie korzystnych wyroków i osłabi pozycję konsumenta w sporze z bankiem.

Co robić do czasu wyroku?

Z uwagi na wciąż niejednolitą linię orzeczniczą w sprawach dotyczących WIBOR oraz brak jednoznacznego stanowiska TSUE, rekomenduję rozważne, ale aktywne działanie.

Najlepszym rozwiązaniem na tym etapie jest:
- zlecenie kancelarii przygotowania reklamacji oraz wezwania banku do zapłaty lub zmiany warunków umowy,
- zebranie dokumentów związanych z umową kredytową i procesem jej zawarcia,
- oczekiwanie na opinię Rzecznika i wyrok TSUE, który może przesądzić o strategii procesowej.

Działając już teraz, można zabezpieczyć swoje roszczenia (przerywając bieg przedawnienia) i przygotować się do ewentualnego pozwu, który – w przypadku korzystnego dla konsumentów wyroku TSUE – może przynieść realne korzyści finansowe.

Robert Piskor, adwokat, Partner Zarządzający Hantke&Piskor Kancelaria Adwokacka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Końskie: debata jednoosobowa. Trzaskowski w Kaliszu

Końskie: 28 maja o godz. 20:00 odbyła się debata jednoosobowa. Rafał Trzaskowski, zgodnie z zapowiedziami, nie przyszedł na debatę. Był na wiecu wyborczym w Kaliszu. Jakie były wyniki pierwszej tury wyborów w Końskich?

Dodatek emerytalno-rentowy dla ojców nie tylko dla matek. Wielki przełom w interpretacji przepisów [wyrok TSUE]

Jakiś czas temu opisywaliśmy dodatki do emerytury czy renty dla kobiet, jak i świadczenie MAMA 4+. Teraz przyszedł czas na analizę bardzo aktualnego wyroku TSUE bo z 15 maja 2025 r. dotyczącego dodatku emerytalno-rentowy dla ojców, nie tylko dla matek mających jedno lub większą liczbę dzieci biologicznych lub przysposobionych. To wielki przełom w interpretacji przepisów. Czas więc zająć się bardziej szczegółowo zagadnieniami w sprawie stopniowego wprowadzania w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego mężczyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego.

Debata w Końskich: Gdzie obejrzeć? Transmisja na żywo

Dzisiaj na miejskim rynku w Końskich Telewizja Republika organizuje "debatę kandydatów na prezydenta". Według zapowiedzi, ma w niej wziąć udział kandydat popierany przez PiS Karol Nawrocki, nie będzie natomiast kandydata KO Rafała Trzaskowskiego.

W Sejmie wciąż o drugim dodatku do renty. Pierwszy właśnie zaczyna być wypłacany [Przykład] [Tabela]

Pierwszy dodatek dla rencistów, to dodatek dopełniający. Jego wypłaty są z wyrównaniem od stycznia 2025 r. (wyrównanie uwzględnia też marcową waloryzację.) Natomiast gorzej wygląda sprawa drugiego dodatku – tym razem dla rencistów z tytułu niezdolności do pracy (tzw. renta chorobowa). Wciąż nie mamy upublicznionego projektu nowelizacji przepisów. Wszystko się prawdopodobnie rozbija o stan budżetu oraz zgodę Ministra Finansów. 

REKLAMA

Co dalej z urlopem stażowym? Stały Komitet Rady Ministrów zatwierdził 22 maja 2025 r. projekt MRPiPS w sprawie zaliczania okresów różnych prac do stażu. Czy miliony Polaków zyskają dodatkowy urlop?

Urlop stażowy to temat, który stał się teraz jeszcze bardziej aktualny - za sprawą zmian w zaliczaniu do stażu pracy okresów wykonywanych czynności m.in. na podstawie JDG czy umów cywilnoprawnych. Stały Komitet Rady Ministrów zatwierdził 22 maja 2025 r. projekt Ministerstwa Pracy, w którym przewidziano, że do stażu pracy będą zaliczane okresy działalności jednoosobowej działalności gospodarczej oraz praca wykonywana na podstawie umowy zlecenia. Generalnie koncepcja wydłużania urlopu wypoczynkowego w zależności od stażu pracy wzbudza duże zainteresowanie, ponieważ niesie za sobą obietnicę większego odpoczynku i lepszej ochrony zdrowia pracowników. Pracownicy z krótszym stażem (do 10 lat) nadal mieliby 20 dni urlopu, ale po osiągnięciu 10 lat pracy przysługiwałoby już 30 dni. Co więcej, po każdym kolejnym pięcioletnim etapie okres wypoczynku miałby rosnąć o dodatkowe 5 dni, aż do maksymalnie 40 dni dla osób pracujących co najmniej 20 lat. Czy taka propozycja wejdzie w życie?

Druga tura wyborów: Na kogo zagłosują kobiety? [sondaż]

Kobiety mogą odegrać istotną rolę w nadchodzących wyborach prezydenckich. Najnowszy sondaż Opinia24 dla Radia ZET pokazuje wyraźne różnice w preferencjach wyborczych między płciami – zarówno Rafał Trzaskowski, jak i Karol Nawrocki cieszą się dużym poparciem wśród kobiet.

Jak głosować w drugiej turze wyborów prezydenckich? [FAQ]

Kiedy odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich? W jakich dniach obowiązuje cisza wyborcza? Na kogo możemy głosować? Kiedy głos będzie nieważny? Prezentujemy odpowiedzi na często zadawane pytania!

Badania techniczne pojazdów i kontrole drogowe. Komisja Europejska zapowiada nowe standardy i przepisy

Komisja Europejska planuje modernizację obowiązujących przepisów dotyczących okresowych badań technicznych i kontroli drogowej pojazdów użytkowych. Celem tzw. „roadworthiness package” jest poprawa bezpieczeństwa na drogach, ograniczenie emisji szkodliwych spalin do środowiska oraz cyfryzacja dokumentacji pojazdów (zob. European Commission, Updated rules for safer roads, less air pollution and digital vehicle documents, kwiecień 2025.) Choć projekt dotyczy szerokiego spektrum środków transportu, to szczególnie istotne zmiany szykują się dla przewoźników drogowych. Jakie są nowe przepisy w zakresie badań technicznych pojazdów i ich weryfikacji na drodze? Co zmiany oznaczają dla branży TSL?

REKLAMA

Wieczór Wyborczy DGP Infor. Druga tura: Trzaskowski vs. Nawrocki [NA ŻYWO]

Zapraszamy na wyjątkową transmisję wieczoru wyborczego, przygotowaną wspólnie przez redakcje infor.pl, dziennik.pl, forsal.pl oraz Dziennik Gazeta Prawna. Transmisja rozpocznie się w niedzielę, 1 czerwca 2025 r. o godz. 20:50.

Nowy okres świadczeniowy 800 plus od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r. ZUS przyznał już świadczenia na 5 mln 518,5 tys. dzieci [świadczenie wychowawcze]

1 lutego 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął zbieranie wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. Przyznano już świadczenia na ponad 5 mln 518,5 tys. dzieci. Co w przypadku, gdy wniosek o 800 plus złoży się w czerwcu?

REKLAMA

OSZAR »