Podatek z odprawy emerytalnej: Seniorzy mogą go odzyskać, skarbówka potwierdza

Seniorzy, którzy przeszli na emeryturę oraz otrzymali odprawę emerytalną oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop, mogą liczyć na zwrot podatku. Skarbówka potwierdza, że w określonych warunkach te świadczenia podlegają zwolnieniu z PIT w ramach tzw. ulgi dla seniora. Kluczowy jest moment otrzymania wynagrodzenia oraz spełnienie warunku „nieotrzymywania emerytury”. Sprawdź, czy i Ty możesz odzyskać nadpłacony podatek!

Czy odprawa emerytalna zawiera się w uldze podatkowej dla seniora?

W miesiącu marcu roku 2024 zakład pracy wypłacił podatniczce należną odprawę emerytalną oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, ogółem w kwocie 49 479,40 PLN, jednocześnie potrącając od obu składników wynagrodzenia podatek dochodowy od osób fizycznych w kwocie 6 264 zł. Podatniczka na emeryturę przeszła 26 lutego 2024 r. 60 lat ukończyła w czerwcu 2020 r. Decyzją z 12 marca 2024 r. została przyznana podatniczce emerytura. Pierwszą emeryturę wypłacono jej 18 marca 2024 r. Zaś odprawę emerytalną i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wypłacono jej 7 marca 2024 r.

W związku z powyższym podatniczka chciała się dowiedzieć: Czy w zeznaniu rocznym PIT składanym za rok 2024 przysługuje jej prawo do zastosowania zapisu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w odniesieniu do wypłaconego ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy i odprawy emerytalnej, tj. łącznej kwoty 49 479, 40 PLN (ulga dla seniora)?

Według niej, w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2024 przysługuje jej prawo do zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o PIT. Nadmienia przy tym, że już z takiego uprawnienia korzystała w rozliczeniu podatku za lata 2022 i 2023 jako emeryt pracujący. Odliczenie podatku dotyczyłoby wypłaconych wynagrodzeń z tytułu odprawy emerytalnej oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, które mają bezpośredni związek z wykonywaną przez nią pracą. Co na to skarbówka?

Skarbówka wskazuje, które przychody są wolne od podatku PIT

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podzielił stanowisko podatniczki. Wyjaśnił, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy PIT, wolne od podatku dochodowego są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz podatnik, mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje:

• emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
• emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin,
• emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin,
• emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
• świadczenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4a,
• uposażenia przysługującego w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych,
• świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 39 ww. ustawy: Przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł.

Ulga dla pracujących seniorów - na czym polega ta preferencja podatkowa w podatku PIT?

W ramach „Polskiego Ładu” wprowadzono przepisy dla osób, które pomimo osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego nadal pozostają aktywne zawodowo i nie pobierają świadczeń emerytalno-rentowych, zwane potocznie „ulgą dla pracujących seniorów”. Ulga ta zapisana została w przytoczonym powyżej art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uprawnionymi do korzystania z tego przywileju podatkowego są kobiety po ukończeniu 60. roku życia i mężczyźni po ukończeniu 65. roku życia pod warunkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu uzyskania objętych zwolnieniem przychodów.

Analizowany przepis przewiduje zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów osiągniętych przez te osoby ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ww. ustawy, z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27 (opodatkowanie według skali podatkowej), art. 30c (tzw. podatek liniowy, w wysokości 19%) albo art. 30ca (opodatkowanie stawką 5%, ulga IP Box) albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Prawo do omawianego zwolnienia będzie zatem przysługiwało podatnikowi, który w ramach wymienionych wyżej rodzajów aktywności zawodowej (uzyskiwanych źródeł przychodów) jest objęty tytułem ubezpieczeń społecznych. Przy czym omawiany przepis nie różnicuje tego tytułu, co oznacza, że podatnik, któremu w ramach pracy na etacie wypłacono przychód składający się w części np. z odprawy emerytalnej, od której nie są pobierane składki na ubezpieczenia społeczne, będzie uprawniony do zastosowania zwolnienia dla pracujących seniorów w odniesieniu do całości przychodu uzyskiwanego w ramach stosunku pracy.

Fiskus podkreśla, że warunek „nieotrzymywania emerytury” jest kluczowy do zwolnienia PIT

Aby korzystać z tego zwolnienia, podatnik nie może również otrzymywać, mimo nabycia uprawnienia, świadczeń wymienionych enumeratywnie w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisu tego wynika także, że zwolnione z podatku są przychody otrzymane przez podatnika, który mimo nabycia uprawnienia (prawa) do emerytury, tej emerytury nie otrzymuje.

Tym samym, warunek „nieotrzymywania emerytury” jako warunek do zastosowania ww. zwolnienia podatkowego powinien być spełniony na moment otrzymania przychodu, tj. na moment wypłaty należności ze stosunku pracy. Jak wynika z treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

"Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń". Zatem przychód powstaje w momencie otrzymania środków pieniężnych lub postawienia ich do dyspozycji podatnika.

Skarbówka: ulga dla seniora przysługuje, odprawa emerytalna i ekwiwalent zwolnione z PIT

Dyrektor KIS stwierdził, że "z opisu sprawy wynika w szczególności, że 60 lat ukończyła Pani (...) czerwca 2020 r. W 2024 r. (tj. po osiągnięciu 60 roku życia) uzyskała Pani następujące przychodu ze stosunku pracy:

1. w miesiącu styczniu 5 754,53 PLN z tytułu zasiłku chorobowego, niepodlegające ubezpieczeniu społecznemu,
2. w miesiącu lutym 5 754, 53 PLN z tytułu zasiłku chorobowego, niepodlegające ubezpieczeniu społecznemu,
3. w miesiącu marcu:

• 14 301, 40 PLN – ekwiwalent za urlop wypoczynkowy,
• 35 178 PLN – odprawa emerytalna,
• 4 826,38 PLN – zasiłek chorobowy.

Ubezpieczeniem społecznym były objęte kwoty z tytułu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Odprawę emerytalną i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wypłacono Pani 7 marca 2024 r. Decyzją nr (...) z 12 marca 2024 r. została przyznana Pani emerytura. Emeryturę w 2024 r. pobierała Pani zgodnie z decyzją ZUS za okres od 1 lutego 2024 r., tj. od miesiąca w którym złożyła Pani wniosek o jej przyznanie. Pierwszą emeryturę wypłacono Pani 18 marca 2024 r. Nie pobierała Pani świadczeń wymienionych w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oprócz wspomnianej pierwszej emerytury.

W konsekwencji stwierdzam, że ma Pani możliwość w zeznaniu podatkowym składanym za 2024 r. zastosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ww. zwolnienie może Pani zastosować do uzyskanych po ukończeniu 60 roku życia przychodów ze stosunku pracy, w tym do wypłaconych 7 marca 2024 r. odprawy emerytalnej oraz ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Wypłata ww. świadczeń ze stosunku pracy nastąpiła bowiem przed wypłatą pierwszej emerytury, tj. przed 18 marca 2024 r.".

Poradnik „PIT-y i ulgi podatkowe 2024”