500 zł na badania profilaktyczne dla każdej osoby powyżej 20 roku życia. Nowy program Ministerstwa Zdrowia już wystartował

• Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – dla kogo?
• Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – jakie badania można bezpłatnie wykonać?
• Na realizację programu – w budżecie NFZ zarezerwowano na najbliższe 10 lat aż 9 698 mln zł
• Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – od kiedy i gdzie należy się zgłosić, żeby wykonać bezpłatne badania?
• Do korzystania z programu zachęca Ministerstwo Zdrowia – w pierwszych dniach jego obowiązywania zgłosiło się już 80 tys. pacjentów

Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – dla kogo?

Program „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” to nowy program finansowany przez NFZ, który zastąpił pilotażowy program „Profilaktyka 40+” i który ma służyć upowszechnieniu okresowego wykonywania kompleksowych bilansów stanu zdrowia u osób dorosłych. Jest on dostępny dla znacznie szerszej grupy pacjentów niż jego „poprzednik”, bo jest skierowany do wszystkich osób, które ukończyły 20 rok życia. Został on wprowadzony rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2025 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2025 r., poz. 584), które weszło w życie w dniu 5 maja 2025 r.

W ramach ww. programu – badania profilaktyczne mogą wykonać, na koszt NFZ, wszystkie osoby uprawnione do korzystania za świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a zatem m.in.:

• osoby objęte obowiązkowym, jak i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym oraz
• posiadające obywatelstwo Polskie i zamieszkałe na terytorium Polski kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu,

które ukończyły 20 rok życia.

Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – jakie badania można bezpłatnie wykonać?

W ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” – wszystkie osoby dorosłe, które ukończyły 20 rok życia, uprawnione do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – mogą wykonać kompleksowe, profilaktyczne badania bilansowe, mające na celu ocenę ich stanu zdrowia.

W ramach zakresu podstawowego – każda osoba objęta bilansem – może wykonać następujące badania laboratoryjne:

• morfologia krwi,
• stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej,
• stężenie kreatyniny we krwi, wraz z oszacowaną wartością eGFR,
• lipidogram uwzględniający stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL, cholesterolu HDL, cholesterolu nie-HDL oraz triglicerydów,
• stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) oraz
• badanie ogólne moczu,

i ponadto – według wskazań lekarza (w zależności od wieku, płci oraz informacji wynikających z tzw. kwestionariusza bilansu zdrowia osoby dorosłej):

• aktywność aminotransferazy alaninowej (ALAT),
• aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AspAT),
• aktywność gamma-glutamylotranspeptydazy (GGTP),
• stężenie całkowite antygenu specyficznego dla prostaty (PSA) we krwi – u mężczyzn powyżej 50 roku życia,
• obecność przeciwciał anty-HCV we krwi,
• stężenie lipoproteiny (a) we krwi – wykonywane w ramach bilansu tylko raz w życiu, między 20 a 40 rokiem życia oraz
• test na krew utajoną w kale metodą immunochemiczną (FIT-OC) – u osób powyżej 50 roku życia.

Osoby w wieku 20-49 roku życia – profilaktyczne badania bilansowe, mogą wykonać bezpłatnie raz na 5 lat, a osoby powyżej 49 roku życia – raz na 3 lata.

Badania laboratoryjne – w każdym przypadku – będą poprzedzone wypełnieniem przez pacjenta ankiety (tzw. kwestionariusza bilansu zdrowia osoby dorosłej) za pośrednictwem internetowego konta pacjenta (IKP) lub w placówce POZ (z pomocą personelu), w ramach którego będzie trzeba odpowiedzieć na pytania w kierunku:

• stylu życia,
• czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz chorób onkologicznych (z uwzględnieniem wywiadu rodzinnego),
• stanu zdrowia psychicznego oraz
• wykształcenia i środowiska życia.

Jak wynika z uzasadnienia rozporządzenia, którym wprowadzono ww. program - „W kwestionariuszu znajdują się pytania niemające bezpośredniego wpływu na stan zdrowia, takie jak wykształcenie czy miejsce zamieszkania. Pytania te są związane ze stosunkiem do dbania o zdrowie, prowadzenia zdrowego stylu życia w tym uczestnictwa w badaniach profilaktycznych, co jest istotne dla zdrowia publicznego. Badania wskazują, że status socjoekonomiczny wpływa na ogólny stan zdrowia i uczestnictwo w badaniach profilaktycznych.”

Na podstawie udzielonych odpowiedzi – w terminie 30 dni od wypełnienia ankiety - pacjent otrzyma skierowanie na konkretne badania diagnostyczne, które będzie mógł wykonać bezpłatnie (na koszt NFZ).

Po wykonaniu badań – w placówce POZ, odbędzie się wizyta podsumowująca bilans, w ramach której zostaną omówione wyniki przeprowadzonych badań oraz zostanie sporządzony przez lekarza tzw. indywidualny plan zdrowotny. Pacjent dowie się o zidentyfikowanych u niego czynnikach ryzyka rozwoju chorób i otrzyma zalecenia dotyczące:

• zdrowego stylu życia,
• diety i aktywności fizycznej,
• badań profilaktycznych,
• rekomendowanych szczepień, jak również
• indywidualne zalecenia wynikające ze stwierdzonych czynników ryzyka oraz
• inne zalecania interwencji prozdrowotnych (w ramach których mogą zostać zlecone maksymalnie dwie, bezpłatne porady edukacyjne w zakresie wynikającym z indywidualnych potrzeb pacjenta).

Wszystkie wyniki badań będą raportowane do IKP i – za zgodą pacjenta – będą mieli do nich dostęp również inni lekarze (w tym specjaliści). U osób 60 roku życia będzie ponadto dostępne dodatkowe badanie w kierunku diagnostyki chorób otępiennych, na które pacjent będzie mógł zostać skierowany podczas wizyty podsumowującej bilans.

– „Z wiekiem nasze zdrowie wymaga większej kontroli. Jeśli wyniki badań wykażą problemy zdrowotne, to lekarz ustali indywidualny plan dalszej diagnostyki i leczenia dla pacjenta” – podsumowała ministra Izabela Leszczyna, w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej resortu.

Łączny koszt badań, które można przeprowadzić na koszt NFZ w ramach ww. programu – który został oszacowany biorąc pod uwagę ceny tychże badań obowiązujące (na dzień 2 maja 2025 r.) w jednym z największych laboratoriów diagnostycznych w Polsce – wynosi od 230 zł do niemal 500 zł (w zależności od wskazań lekarskich i wieku pacjenta). Takie kwoty można zaoszczędzić w budżecie domowym – korzystając za świadczeń w ramach nowego programu Ministerstwa Zdrowia. Przykładowe ceny badań komercyjnych, które można bezpłatnie wykonać w ramach programu „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej”, przedstawiają się następująco:

Z zakresu podstawowego programu:

• morfologia krwi – 21 zł,
• stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej – 38 zł,
• stężenie kreatyniny we krwi, wraz z oszacowaną wartością eGFR – 42 zł,
• lipidogram uwzględniający stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL, cholesterolu HDL, cholesterolu nie-HDL oraz triglicerydów – 75 zł,
• stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) – 34 zł,
• badanie ogólne moczu – 20 zł.

Z zakresu rozszerzonego programu:

• aktywność aminotransferazy alaninowej (ALAT) – 12 zł,
• aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) – 12 zł,
• aktywność gamma¬glutamylotranspeptydazy (GGTP) – 18 zł,
• stężenie całkowite antygenu specyficznego dla prostaty (PSA) we krwi u mężczyzn powyżej 50 roku życia – 47 zł,
• obecność przeciwciał anty-HCV we krwi – 51 zł,
• stężenie lipoproteiny (a) we krwi – wykonywane w ramach Bilansu tylko raz w życiu między 20 a 40 rokiem życia – 50 zł,
• test na krew utajoną w kale metodą immunochemiczną (FIT-OC) – dla osób powyżej 50 roku życia – 44 zł.

Z komunikatu Ministerstwa Zdrowia z dnia 14 maja br. w którym resort zachęca do korzystania z nowego programu, wynika natomiast, że na realizację świadczeń nim objętych, POZ otrzyma:

• 325 zł za pacjenta w wieku 20-59 lat i odpowiednio
• 349 zł za pacjenta w wieku 60 lat i więcej.

Powyższe kwoty nie obejmują jednak dodatkowych środków za porady edukacyjne i część badań.

Na realizację programu – w budżecie NFZ zarezerwowano na najbliższe 10 lat aż 9 698 mln zł

Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w ocenie skutków regulacji rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, którym został wprowadzony program „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” – na realizację programu, na najbliższe 10 lat, w budżecie NFZ zarezerwowano aż 9 698 mln zł, szacując, że uprawnionych do skorzystania z bezpłatnych badań (czyli osób powyżej 20 roku życia), jest w Polsce ok. 30 mln.

Program „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” – od kiedy i gdzie należy się zgłosić, żeby wykonać bezpłatne badania?

Rozporządzenie Ministra Zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, którym został wprowadzony program „Moje zdrowie – bilans zdrowi osoby dorosłej” – weszło w życie 5 maja 2025 r. i od tego dnia można już korzystać z programu. Celem wykonania bezpłatnych badań profilaktycznych – jak zostało już wspominane powyżej – trzeba wypełnić ankietę (tzw. kwestionariusz bilansu zdrowia osoby dorosłej) za pośrednictwem internetowego konta pacjenta (IKP) lub w placówce POZ (z pomocą personelu). Na podstawie udzielonych odpowiedzi – w terminie 30 dni od wypełnienia ankiety – pacjent otrzyma skierowanie na konkretne badania diagnostyczne, które będzie można wykonać bezpłatnie (na koszt NFZ), w każdym laboratorium diagnostycznym wpisanym do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Pełna lista laboratoriów (z podziałem na poszczególne województwa), dostępna jest pod adresem: LINK.

Do korzystania z programu zachęca Ministerstwo Zdrowia – w pierwszych dniach jego obowiązywania zgłosiło się już 80 tys. pacjentów

Ministerstwo Zdrowia – w komunikacie z dnia 14 maja br. – zachęca do korzystania z nowego programu profilaktyki zdrowotnej „Moje Zdrowie”, informując, że jest to – największy w historii, pierwszy populacyjny program profilaktyki zdrowotnej w Polsce, do którego, w pierwszych dniach jego obowiązywania, zgłosiło się już 80 tys. pacjentów, z czego najliczniejsza grupa to osoby w wieku 20-39 lat. Pokazuje to, że młodsze pokolenie coraz bardziej świadomie podchodzi do profilaktyki i dbałości o zdrowie. Uprawnionych jest jednak znacznie więcej, bo według szacunków wynikających z OSR rozporządzenia, którym został wprowadzony program – aż 30 mln osób.

– „Profilaktyka to nie hasło – to inwestycja w zdrowie. Program Moje Zdrowie, czyli bilans zdrowia osoby dorosłej, ma pomóc nam kontrolować na bieżąco, czy w organizmie nie dzieje się coś złego i ma nas kierować na właściwą diagnostykę” – powiedziała minister Izabela Leszczyna, otwierając konferencję prasową, która odbyła się w dniu 14 maja br. – „Chcemy, żeby badania profilaktyczne stały się zdrowym nawykiem Polaków. Ten program to początek świadomej i stałej troski o zdrowie – ścieżki profilaktycznej i ewentualnego leczenia, która będzie towarzyszyć pacjentowi przez całe dorosłe życie.”

Program pozwala wcześnie wykryć choroby cywilizacyjne i infekcyjne, co daje szansę na skuteczniejsze leczenie. Wzmacnia też relację pacjenta z podstawową opieką zdrowotną i przywraca POZ rolę miejsca, które nie tylko leczy, ale przede wszystkim dba o zdrowie na co dzień. Jednocześnie nie wyklucza możliwości korzystania z codziennej opieki POZ, badań profilaktycznych, skierowań na badania w ramach indywidualnego planu opieki medycznej (IPOM) – wynika z komunikatu MZ.

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2025 r., poz. 584)
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24.09.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1427 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 146 z późn. zm.)