Czym jest umowna właściwość sądu

Adrian Prusik
rozwiń więcej
Strony w umowie mogą określić właściwość miejscową sądu.
Umowna właściwość sądu ma miejsce wtedy, gdy w postanowieniach umowy strony ustaliły jaki sąd będzie właściwych dla ewentualnych sporów pomiędzy nimi. Często takie postanowienia są stosowane względem konsumentów.

Właściwość miejscowa jest podstawowym elementem, który musi być ustalony przed wniesieniem pozwu. Wyznaczają przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Według zasady ogólnej sądem właściwym jest sąd miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego.

W przypadku roszczeń wynikających z umowy możliwe jest skorzystanie z art. 34 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym powództwo można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania. W razie wątpliwości miejsce wykonania powinno być stwierdzone dokumentem.

Jan zawiera umowę o dzieło, której miejscem wykonania jest jego mieszkanie. Jeżeli wykonawca nie wykona dzieła do którego się zobowiązał, Jan wnosząc pozew o wykonanie zobowiązania może wybrać sąd według właściwości ogólnej, czyli miejsca zamieszkania wykonawcy. Jednak oprócz tego może również wnieść pozew do sądu właściwego według miejsca wykonania umowy, czyli w okręgu w którym zamieszkuje.

Oznaczenie właściwości sądu w umowie

Oprócz tego przepisy dają możliwość dobrowolnego ustalenia sądu właściwego w samej treści umowy. Zgodnie z art. 46 Kodeksu postępowania cywilnego strony mogą umówić się na piśmie o poddaniu sprawy sądowi pierwszej instancji, który nie jest właściwy na podstawie przepisów.

Umowa o właściwość powinna być sporządzona na piśmie.

Zobacz również: Jakie są skutki niedochowania formy pisemnej

Co z tego wynika dla konsumenta

Możliwość modyfikacji właściwości miejscowej sądów może mieć bezpośredni wpływ na prawa konsumenta. Cel zamieszczenia takiego postanowienia może być zniechęcenie konsumenta do ochrony własnych praw.

W umowie z konsumentem firma X zamieściła postanowienie wskazujące jako właściwy sąd siedziby przedsiębiorcy, czyli Szczecin. W przypadku, gdy konsument mieszka w Warszawie, wtedy też ewentualną sprawę musiałby wnieść do sądu oznaczonego w umowie.

Niedozwolone klauzule umowne

Zgodnie z art. 3853 pkt. 23 Kodeksu cywilnego postanowienia takie mogą być jednak uznane za niedozwolone klauzule umowne. Jeżeli zatem postanowienia danej umowy zostały przedstawione konsumentowi we wzorcu, a on sam nie miał wpływu na ustalenie ich treści, to może on w trakcie sprawy powołać się na fakt, iż do treści umowy została włączona klauzula niedozwolona, która rażąco narusza jego interesy

Zobacz również: Uznanie klauzuli za niedozwoloną

Podstawy prawne:

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 nr 43 poz. 296 z późn. zm.),

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.).

Prawo
Koniec z niedzielami z zakazem handlu i wolnym dla 1,2 mln pracowników handlu – od teraz zrobisz zakupy w co najmniej dwie niedziele w miesiącu?
25 maja 2025

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedzielę, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Rada Krajowej Sekcji Pracowników Handlu NSZZ „Solidarność” wyraziła opinię, że na dalsze losy projektu może mieć wpływ wynik wyborów prezydenckich w 2025 r.

Jak zabezpieczyć alimenty na dziecko?
24 maja 2025

Zabezpieczenie alimentów jest ważnym i pomocnym rozwiązaniem na czas trwania postępowania. Pozwala na uzyskanie świadczeń na dziecko jeszcze przed wydaniem przez sąd wyroku. Biorąc pod uwagę fakt, iż proces o alimenty może być rozciągnięty w czasie, takie rozwiązanie może realnie pomóc w zabezpieczeniu interesów dziecka.

Darmowa pomoc prawna dla pracowników - już jest w wielu miejscach pracy
24 maja 2025

Pracownicy coraz częściej liczą na atrakcyjne dodatki, premie, nagrody oraz pomoc finansową w przypadku trudnych sytuacji życiowych. Oczywiście wynagrodzenie jest bardzo istotne, ale istotne też są benefity. W zakres benefitów istnieje np. wsparcie na pokrycie kosztów badań, zasiłki związane z narodzinami dziecka, a nawet świadczenia dedykowane osobom po przejściu na emeryturę. Ta rosnąca oferta to odpowiedź na zmieniające się potrzeby współczesnego rynku pracy, który stawia na kompleksowe wspieranie pracowników zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej. Ale uwaga - wśród benefitów pracowniczych pojawiły się też darmowe usługi prawne dla pracowników.

Gorąca debata prezydencka: migranci, miliardy i mylące liczby
24 maja 2025

Emocje, riposty i... dezinformacja. W telewizyjnej debacie kandydaci mierzyli się w sześciu blokach tematycznych, ale częściej niż faktami – operowali mitami. Karol Nawrocki mówił o „10 tysiącach migrantów wypychanych z Niemiec”, co nie ma potwierdzenia w danych. Rafał Trzaskowski przypisał sobie unijne miliardy, których formalnie nie pozyskał. Sprawdzamy, co naprawdę wydarzyło się na granicy, w szpitalach i na sali debat.

Zasiłek dla opiekunów zamiast świadczenia pielęgnacyjnego. Luka w prawie z wymogiem 365 dni w okresie 18 miesięcy
24 maja 2025

Zasiłek dla opiekunów osób niepełnosprawnych - są kłopoty w jego otrzymaniu. Wystarczy pół roku czekania na przyznanie punktów przez WZON i już nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych (bo o ten zasiłek chodzi). Chyba, że zrezygnuje się ze świadczenia wspierającego za okres rozpatrywania wniosku przez WZON (wtedy zamiast wspierającego dla osoby niepełnosprawnej otrzyma opiekun świadczenie pielęgnacyjne). Zasiłek miał pomóc opiekunom tracącym świadczenie pielęgnacyjne w powrocie na rynek pracy (często po dekadzie opiekowania się osoba niepełnosprawną ze znacznym stopniem niepełnosprawności). Uzasadnieniem dla zasiłku jest zrównanie pracy zarobkowej na etacie z opieką nad osobą niepełnosprawną pod warunkiem, że opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne przez rok za ostatnie 1,5 roku. Ponieważ mamy przewlekłość przy świadczeniu wspierającym i zwroty świadczenia pielęgnacyjnego za okresy dłuższe niż pół roku, to nie można tego warunku spełnić. Jest on niewykonalny.

Co kandydaci na Prezydenta RP zamierzają zmienić w ochronie zdrowia? Szczegółowa relacja debaty prezydenckiej Trzaskowski-Nawrocki z dnia 23 maja 2025 r. [wybory prezydenckie w 2025 r.]
24 maja 2025

W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?
23 maja 2025

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]
23 maja 2025

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku
23 maja 2025

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji
23 maja 2025

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

pokaż więcej
Proszę czekać...
OSZAR »